Historia Biblioteki MPA jest znacznie dłuższa niż historia Muzeum Polskiego w Ameryce. Uroczysta inauguracja działalności biblioteki, połączona z aktem poświęcenia jej przez ks. Jana Obyrtacza, odbyła się 18 kwietnia 1915 roku. Już trwają przygotowania do ważnego roku jubileuszowego.
Znaczny rozwój biblioteki nastąpił po objęciu stanowiska bibliotekarza przez Mieczysława Haimana w 1934 roku, w okresie, gdy prezes Józef L. Kania rozpoczął starania o utworzenie muzeum. Wówczas też zdecydowano, że istniejąca już biblioteka zostanie przyłączona do nowo powstającego muzeum. Od tego momentu biblioteka stała się jego integralną częścią, chociaż nigdy nie była uwzględniona w oficjalnych nazwach placówki, ani w tej pierwszej – Muzeum i Archiwum Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego, ani w obecnej – Muzeum Polskie w Ameryce. Biblioteka jest ponadto siedzibą Polskiego Towarzystwa Genealogicznego w Ameryce (Polish Genealogical Society of America).
Przez wszystkie minione lata w BMPA pracowało bardzo wiele osób, które nadal pozostają przyjaciółmi biblioteki. Poza zespołem ludzi zasłużonych dla BMPA możemy się poszczycić liczną grupą oddanych wolontariuszy, dzięki którym wszelkie prace postępują szybciej i sprawniej. Wolontariusze dysponujący wolnym czasem, dobrą wolą i laptopami są zawsze mile widziani. W BMPA panuje niepowtarzalna atmosfera, na którą składa się historia biblioteki, nakład pracy włożony w jej rozwój, wspaniały zespół utalentowanych bibliotekarzy i tradycja wynikająca z obcowania z ludźmi zakochanymi w książkach, którzy wspierają BMPA darami. To wszystko sprawiło, że dzisiejsza placówka stała się największą książnicą polską w Chicago oraz wizytówką polskości na ziemi amerykańskiej. Obecnie księgozbiór BMPA liczy ponad 100 tysięcy woluminów. Zbiory biblioteczne stanowią liczące się źródło wiedzy dla badaczy oraz są wykorzystywane przez ludzi o rozmaitych zainteresowaniach.
Obchody jubileuszu stulecia biblioteki odbędą się w roku 2015. Cały obecny rok nakierowany jest na przygotowanie się do tego ważnego wydarzenia. Pełną parą idą prace nad katalogowaniem zasobu w systemie informatycznym. Staramy się systematycznie dodawać nowe książki do naszej internetowej bazy danych. W najbliższej przyszłości planujemy – poprzez członkostwo w katalogu światowym WorldCat – doprowadzić do takiego stanu, aby każdy poszukujący poloników lub książek o polskich korzeniach, mógł trafić do naszej placówki.
W roku ubiegłym zostaliśmy zaszczyceni niezwykłym darem serca, jako że pani Halina Presley Przydatek zapisała na rzecz MPA część pozostawionego spadku z przeznaczeniem na kolekcję biblioteczną i archiwalną. W tym roku dzięki pieniądzom z tego źródła zostanie stworzone profesjonalne pomieszczenie, w którym w odpowiedniej temperaturze i wilgotności przechowywane będą stare druki i cymelia biblioteczne. Dzięki grantowi pochodzącemu z opiekującego się od lat naszą placówką Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, na wniosek Biblioteki Narodowej w Warszawie, przyjedzie na miesiąc do MPA specjalista ds. starodruków, aby pomóc zespołowi biblioteki przygotować materiał do katalogu, który zostanie wydany na początku roku jubileuszowego 2015. Program konserwacji starych druków zostanie ponownie w tym roku wsparty przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Dzięki tym środkom konserwacji zostanie poddane następne 10 spośród najstarszych cymeliów z kolekcji MPA.
Plany na przyszłość obejmują także zorganizowanie bankietu okolicznościowego oraz wystawy czasowej poświęconej bibliotece, które upamiętnią jubileusz. Na wystawie będzie można zapoznać się z wybranymi eksponatami ze zbiorów, książkami z podpisami sławnych autorów oraz z poddanymi konserwacji starodrukami ze skarbca biblioteki. Jubileusz stanie się więc kolejnym krokiem służącym promowaniu Biblioteki MPA w Polsce i Stanach Zjednoczonych. Już dziś zapraszamy Państwa do uczestnictwa w stuleciu Biblioteki Muzeum Polskiego w Ameryce!
Małgorzata Kot
Biblioteka Muzeum Polskiego w Ameryce